03
июль
2023
2022-2023 оқу жылы бойынша мектептегі психологиялық қызметтің жылдық бойынша жұмыстарына талдау есебі
«Х.Көбіков атындағы орта мектеп мектепке дейінгі шағын орталығымен» коммуналдық мемлекеттік мекемесі
2022-2023 оқу жылы бойынша мектептегі психологиялық қызметтің
жылдық бойынша жұмыстарына талдау есебі
Педагог-психолог С.Ахметова
2022-2023 оқу жылының мектептегі психологиялық қызметінің
жылдық бойынша жұмыстарына талдау
Мақсаты: Білім беру ұйымдарында білім алушылардың психологиялық денсаулығын сақтау,қолайлы әлеуметтік-психологиялық жағдай жасау және білім беру үдерісіне қатысушыларға психологиялық қолдау көрсету;
Міндеттері:
1.2021-2022 оқу жылында кездескен келеңсіздіктердіктерді негізге ала отырып сынып жетекшімен жеке жұмыс жоспарын құрып тікелей жұмыс жүргізу,ерте жыныстық қарым-қатынастың алдын- алу жұмыстарын 5 сыныптан бастап жоспарға енгізу, кез-келген қауіптің алдын-алу2. Білім алушылардың репродуктивті денсаулығын және қауіпсіз мінез-құлқын қорғау 3. Білім алушылардың тұлғалы және зияткерлік дамуына ықпал ету,өзін-өзі тәрбиелеу және өзін-өзі дамыту қабілетерін қалыптастыру;
4. Баланың жас ерекшелігіне байланысты, әрбір даму сатысында тұлғалық, интеллектуалдық және кәсіби дамуын қамтамасыз ету.
5.Әрбір білім алушыға оның тұлғасын психологиялық-педагогикалық зерделеу негізінде жеке тәсілді қамтамасыз ету.
6. Интеллектуалдық және тұлғалық дамудағы ауытқушылықтардың алдын алу және түзету.
7. Психология ғылымының кейінгі жетістіктерімен таныс болып, өз іс-әрекетінде тек ғылыми негізделген әдістерді қолдануы керек.
8. Психологтың этикалық кодексін білуі керек және жұмыс барысында негізге алуы керек.
9. Әртүрлі деңгейдегі мектеп ұжымындағы тұлғааралық қатынастарға өз бақылауында ұстап, талдап, қажетті кезде түзету керек (мұғалім-әкімшілік, мұғалім-мұғалім, мұғалім-білім алушы, білім алушы-білім алушы).
10. Диагностикалық жұмыстың негізінде алынған мәліметтерді ешкімге жарияламауы керек.
Психодиагностика.
Оқыту мен тәрбиелеудегі себептерді, проблемаларды анықтау мақсатында тұлғаның қасиеттерін психологиялық- педагогикалық зерттеу
Психопрофилактика.
Қоғамдық қауіпті құбылыстар мен аурулардың алдын алу шараларын жоспарлау, білім алушылардың әлеуметтік- психологиялық жат қылықтарының алдын-алу.
Психологиялық кеңес беру.
Білім беру мен оқытуды дамытуға өтініш білдірген ересектер мен балаларға көмек көрсету
Психологиялық түзету.
Жеке тұлғаны қалыптастыру үдерісінде қиындықтар, проблемалар, белсенді әсер етушілермен жұмыс
Психологиялық ағарту.
Психологиялық мәдениетті көтеру, психологиялық қызметке сұранысты қалыптастыру және проблемалар туралы ақпарат беру
Әдістемелік ұйымдастырушылық жұмыс.
Жоспарды құру барысында мына тізімдегі нормативтік құжаттар ескерілді:
ҚР Конституциясы
ҚР бала құқығы туралы заңы
ҚР «Білім туралы» заңы
ҚР білімінің даму концепциясы
ҚР «Неке және отбасы» заңы
Психологтың әдеп кодексі
Психологтың лауазымдық нұсқаулығы
ҚР Білім және ғылым министрінің 2011ж. «20» желтоқсан №528 бұйрығы (Орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидасын бекіту туралы)
Алматы облысы әкімдігінің 2005жылғы 6 ақпандағы №61 Қаулысы (Орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидасын бекіту туралы)
ҚР БҒДМБ 2020-2025 ж.ж. «…білім беру ұйымдарының психологиялыққызметі мен мектептердегі татуласу қызметтерікүшейту»
Алтысарин атындағы Ұлттық білім академиясының 2022-2023 оқу жылындағы ерекшеліктер туралы әдістемелік нұсқау хаты.
Мектеп оқушыларын психологиялық қолдау бойынша өткізілген жұмыстар
Психоиагностика бағыты бойынша мектепалды даярлық және 1 сынып оқушыларының мектепке психологиялық дайындығын анықтау мақсатында «Керн-Йерасик» тестісі , қабылдау, ойлауын, мектепке деген мотивациясы, қорқыныш деңгейін анықтау тестері алынып, нәтижесі шығарылып қорытынды жасалынды.
Бастауыш сыныптан орта буынға өткен оқушылардың орта буынға бейімделуін анықтауға байланысты 5 сынып оқушыларының орта буынға ауысуы, бейімделуі, мектептегі алаңдаушылық деңгейін анықтау (Филлипс) , «Социометрия» , «Түймедақ», 9 сынып оқушыларының кәсіби бағыттылығын анықтау, 11 сынып оқушыларынан ҰБТ алдындағы қобалжу, қорқыныш деңгейін анықтау, «Басымдық профилі», 2-8 сыныптарынан өзін өзі бағалауын анықтау әдістемелері алынды. Осы диагностикалық жұмыстардың барлығы жоспар бойынша өткізілді, нәтижесі өңделіп, қолдау жұмыстары жүргізілді.
Қобалжу, депрессия, агрессия, суицидальды мінез –құлықты анықтау мақсатында 5-11 сынып оқушыларынан CБА Суицидттік бағыттылықты анықтау тесті, 5-7сыныптармен «Сіздің суицидтке бейімділігіңіз» З.Королева тесті, 6-8 сыныптармен «Суицидттік қауіп картасы» Л.Б.Шнейдер модификациясы , 5 сынып Филлипс, 8-11 сыныптарынан Бек шкаласы, 6-11 сынып оқушыларынан Басса –Дарки эмоциялық тестісі, 6-11 сыныптарынан Зунг,9-11 сыныптардан Темперамент типін анықтау тесті, 5-11 сыныптарынан «Ағаш» әдістемелері оқушылардан алынды.
Психологиялық түзету бағыты бойынша 1-ші сыныпта білім алушының мектепке бейімделу деңгейін арттыруға бағытталған түзету-дамыту бағдарламасы, «Кинезиологиялық жаттығулар»
2-4 сынып оқушыларымен, 5-ші сыныпта білім алушының мектепке бейімделу деңгейін арттыруға бағытталған түзету-дамыту бағдарламасы,«Жұлдызым менің жоғары», «Сан мамандыық түрі бар,таңдап талғап бірін ал», «Менің өмірім», «10 мен», «Құпиялар», «Менің мақсатым» , «Мақсатқа жету» 9-11 сынып оқушыларымен ,үйден оқыту балалармен түзету дамыту сабақтары ,4-9 сынып оқушыларымен түзету дамыту сабақтары, «Біз буллингке қарсымыз» тренинг элементтері (7-11), «Қақтығыс және одан шығу жолдары» 7-8 сынып оқушыларымен , «Демалу, босаңсу, ширығу тренингтерінің элементтерін қайталау» , 11 сынып оқушыларын ҰБТ, қорытынды емтихан алдында қолдау бағдарламасы, 9-11 сынып оқушыларымен, мектепішілік есепте тұрған және тәуекел тобының балаларыменде түзету-дамыту бағдарламалары құрылып , түзету жұмыстары жүргізілді.
Психопрофилактика және ағарту бағыты бойынша «ҰБТ дегеніміз не және оның мен үшін маңыздылығы», «Жүйке жүйесіне түсетін күштен психологиялық арылу жолдары» 11 сыныптары , «Көңіл-күйіңді көтеріп, қуана біл» 7-11 сынып оқушыларымен, Қыз балаларға арналған ағартушылық жұмыстары, Медиасауаттылық бойынша жұмыстар, «Буллинг және кибербуллингтен қалай қорғанамыз?» 5-11 сынып , «Сыныптағы буллинг пен кибербуллингті болдырмау мен алдын алу» (Мұғалімдермен), «Әлімжеттік буллинг» видеоролик, «Буллингтен өзіңді қалай қорғауға болады?» 5-11 сынып оқушыларымен, «Жасөспірім суицидінің алдын-алу» ата-аналармен 9-10-11 сынып ата-аналырымен, «Суицидтік әрекеттердің алдын алу» 6-7-8 сынып ата-аналарымен , «Зорлық – зомбылықсыз балалық шақ» 5-11 сынып ата-аналарымен, «Құқықбұзушылықтың алдын алу- басты міндет»5-11 сынып ата-аналарымен өткізілді.
Психологиялық кеңес беру бағыты бойынша ата-аналарға, оқушыларға, мұғалімдерге топтық, жеке кеңестертер өздігінен, шақыртумен оқу жылы бойы берілді. Сонымен қатар тақырыптық кеңестер берілді , жаднамалар таратылды.
Оқушылардың өзіндік кәсіптік таңдауына психологиялық түрде қалыптасуға баулу, мамандық таңдауға жәрдемдесу. Жасөспірімдерге өзіндік кәсіптік таңдауға көмек көрсетті, жеке тұлғаның ерекшеліктерін ұзақ уақыт бақылау арқылы оқушының қай бағытқа бейім екендігі, мақсатты бағыттылыққа жетекшілік ету. Көбіне оқушының бойындағы қандай кәсіпке бейімділігі бар екендігін анықтау ғана емес оқушы бойындағы жекелік сапанының дамуы, өзін тәрбиелеуі мен оқушының практикаға психологиялық түрде дайындығын анықтау.
Қиын жағдайға түсіп қалсаң, үрейге немесе күйзеліске түспе, жағдайыңа өзің анық талдау жасауға тырыс деп оқушыларға түрлі тиімді психологиялық кеңестер берілді.
1-сынып оқушыларымен жүргізілген жұмыстар
«Мектепке бейімделу» – психологияда бұл термин баланың ойлауы мен іс әрекеті оның мектеп ортасына үйлесімді «сәйкестенуіне» мүмкіндік беретіндей өзгеруі деп түсіндіріледі, яғни: Мектепке оқуға бару бала өміріңде көп өзгерістер әкеледі. Баланы мектеп өміріне енгізу, толыққанды оқу әрекетін қалыптастыру. Бұрын баланың негізгі әрекеті ойын болса, енді оқу әрекеті болып табылады.
Бейімделу бұл жаңа жағдайға дағдылану, ыңғайлану. Бейімделуге ең көп уақыт: екі тоқсан беріледі. Әдетте оларға бір тоқсан да жетеді, бір жарым ай. Олар неге бейімделулері қажет. Оқуға, мектепке баруға қажет екенін, педагогтың қатал талаптары мен үй тапсырмасын орындауға бағынуы, ұғынуы қажет. 1 сынып оқушыларының мектепке бейімделуін анықтау, психологиялық қолдау мақсатында оқу жылының басында жұмыс жоспары, түзету дамыту жоспары құрылды.
Мақсаты: 1-сынып оқушыларының мектепте оқуға дайындығын және ұсақ моторикасының қалыптасқанын анықтау.
Жалпы оқушы саны:19 Қатысқаны:19
Қорытынды:баланың майда нәзік қимыл әрекеттерінің қалыптасқанын және үйлесімділігін анықталды.
Ұсыныс: Фарух, Сезіммен сынып жетекші, психологг көбірек назарға алынып жұмыс жасалынуы керек.
1-сынып оқушыларымен жүргізілген диагностикалық жұмыстың анықтамасы
Мерзімі: 08.09.2022 жыл
Сыныбы: 1 «Ә»
Сынып жетекшісі: С.Дәуен
Әдістеме: Йирасек-Керн тесті
Мақсаты: баланың майда нәзік қимыл әрекетінің қалыптасқанын және үйлесімділігін анықтау.
Жалпы оқушы саны:19 Қатысқаны: 19
Қорытынды:баланың майда нәзік қимыл әрекеттерінің қалыптасқанын және үйлесімділігін анықталды.
Ұсыныс Жалпы 1- сынып бойынша мектепте оқуға психологиялық дайындығы орташадан жоғары деңгейді көрсетті. Сынып оқушыларының психологиялық- физиологиялық даму деңгейлері жас ерекшеліктеріне сай екені анықталды. Сөздерді көшірген кезде Р.Ф , С.З, А.Н тапсырманы орындауда төмен көрсеткіш көрсетті.
Сондай - ақ балалардың өзіне қызықсыз бір іспен алаңдамай шұғылдана алу деңгейі де орташадан жоғары екенін көрсетті. 3- тапсырма арқылы оқушылардың интеллектуалдық даму деңгейімен қол маториксының даму деңгейі анықталды. 16 сұрақ бойынша оқушылардың ойлау деңгейлері мен дүниетанымдары жас ерекшеліктеріне сай екені анықталды. Барлық оқушылардың интеллектуалдық деңгейі жақсы екені анықталды. Потологиялық оқушылар анықталған жоқ. Көмек қажет ететін Р.Ф , С.З, А.Н ата-анасымен сөйлесіп кеңес берілді.
Жалпы оқушылардың үй жағдайында маторикалық, аналитикалық даму деңгейін дамытуға байланысты ата-аналарға кеңестер берілді.
1-сынып оқушыларынан алынға Керн- Йирасек тестінің диаграмасы
1-тест Интеллектуалдық даму деңгейі
2-тест Маторикалық даму деңгейі
3-тест Аналитикалық даму деңгейі
5-сынып орта буынға бейімделуіне байланысты Н.Г.Лускановтың мектеп мотивациясы сауалнамасы алынды.
Мақсаты: 5-сыныптың мектепке бейімделу кезеңін бақылау,дезадаптациядағы оқушыларды анықтау. Авторы: Н.Г.Лусканов
Нәтижесінде:
1 оқушы 25-30 ұпай мектеп мотивациясының жоғары деңгейін көрсетті.
4 оқушы 20-24 ұпай мектеп түрткісінің жақсы деңгейінде.
2 оқушы 15-19 ұпай мектепке жағымды қатынас сыртқы мотивациясы
басым оқу процесі аз қызықтырады. Достармен мектеппен қатынасы жақсы.
10-14 ұпай еріксіз мектепке баратын оқушылар және
10 ұпайдан төмен дезедаптациядағы мектепке жағымсыз қатынастағы оқушылар анықталған жоқ.
Мектеп мотивациясының диаграммасы
1сынып ата-аналарымен «1сынып білім алушыларының мектепке бейімделуіне көмек» атты тақырыпта ата-аналарға психологиялық кеңестер берілді. Жақсы көңіл-күйді қалыптастыруға байланысты тренингтер жүргізді.
4-сынып оқушыларымен жүргізілген жұмыстар
1. «Корректуралық сынақ» Балаларға шаршы, үш бұрыш, шеңбер және ромб бейнеленген тест ұсынылады. «Баста» — деген сигнал бойынша геометриялық фигураларға қатесіз сәйкес белгілерді қойып шық: шаршыға +, үшбұрышқа -, шеңберді ешқандай белгімен белгілемейсің және ромбқа нүкте қойып шық. Белгілер қатарымен қойылады. Жұмысты орындауға 60 секунд беріледі. «Тоқта» деген сигнал бойынша белгілеуді тоқтатыңыз.
Нәтіжесі-жоғары, орташа, төмен деңгейлері бойынша анықталады.
4сынып оқушыларынан алынған оқу мотивациясын анықтау тесті
Мақсаты: Оқушылардың әр пәнге деген қызығушылығын, оқу мотивациясын анықтау.
4 сынып
Отбасында қатыгездікке жол жоқ! «Менің эмоциям» мінез-құлықтар ойын –жаттығуы
(6-11сынып ата-аналары)
Мақсаты: эмоция мен сезім-адамның айналадағы өмір шындығына тигізер әсерін туралы түсінік беру және эмоция мен сезімдерді қалай басқаруға болатындығы туралы кеңестер беру
«Көңіл-күй параметрі». Өзіңізнің көңіл-күйі қандай екенін қолдарымен көрсетеді. Егер көңіл- күйі көтеріңкі болса, алақандарын ашып, көңіл-күйлері нашар болса алақандарын бір-біріне тигізіп көрсетеді.
«Өз эмоцияңды қалай басқаруға болады?» психологиялық кеңес
Үнемі сені түсінуге тырысатын достырыңмен бірге бол. Егер сен жалғыз болсаңыз көпшікті не су орамалды қысып тартуға болады. Өйткені барлық қысым қолдың, саусақтың, иықтың бұлшық еттерінде сақталып қалады. Спорттың қандай да бір түрімен айналысу да көмек береді. Адамға табиғатта жағымды әсер етеді. Серуен, тамашалау, бақылау, тіпті қиын деген жағдайлардың өзін де жағымды әсер етеді. 3-4 рет қысқа дем алу, сонша рет дем шығару. Бұл кезде миға баратын импульстер көбейеді, бұл өз кезінде стресс кезінде үлкен көмек.
«Көңіл-күйді белгіле».
Ойланып тұрған адамның бет бейнесі
Ренжіп тұрған адамның бет бейнесі
Қайғылы адамның бет бейнесі
Ашулы адамның бет бейнесі
Таңданған кейіп көрсету
Өкініп тұрған адамның бет бейнесі
Қуанып тұрған адамның бет бейнесі
«Эмоциялық портрет». Бір күннің эмоциялық портретін жасауға болады. Бүгінгі күнді таңертеңнен бері еске түсіріңдер. Барлық оқиғаны қарап шығыңдар, жеке үзінділерді көз алдарына келтіріңдер. Енді соларды жазыңдар. Басқа адамдардың әсерінен болған оқиғалар мен сезімдердің астын сызып қойыңдар. Жақсы-жаманды атап көрсетіңдер. Осымен біздің бір күндік эмоциялық портретіміз келіп шығады.
5 – сынып оқушыларымен жүргізілген жұмыстар
Жылдан жылға оқушылардың бастауыш сыныптан орта буынға бейімделу кезеңі өзекті мәселе болып туындайды.Оқушылар мектепке, мұғалім талабына, сыныптастарына үйренсе де, бейімделу проблемасы бар. Олар қайтадан жаңа әлеуметтік жағдайға үйренеді, жаңа сынып жетекшісі, пән мұғалімдері, жаңа пән. Әр мұғалім өз талабын қояды. Бұл кез бастапқы жеткіншек шақ, бала ағзасында физиологиялық өзгерістер өтіп, ол да із қалтырады.
5-сынып оқушыларының бастауыш буыннан орта буынға бейімделу кезеңінің жағдайын зерттеу жүргізілді. Оқушылардың орта буынға бейімделуі, Филлипс сұрақнамасы, «Социометрия» әдістемелері жүргізілді. Бұл әдістемелер оқушылардың жеке даму деңгейі мен оқуға психологиялық дайындығын, оқушылардың мектеп өміріне бейімделу процесін анықтау мақсатында жүргізілді. Оқушылармен, сынып жетекшілері, пән мұғалімдері, психологиялық қызмет тарапынан түзету және дамыту жұмыстары жүргізілді. Бейімделу үстіндегі оқушыларға жүргізілген әрбір әдістемені талдап, анықталған нәтиже бойынша ұсыныс беріліп, ұсыныстар бойынша жүйелі жұмыстар жүргізілді. Осы жүргізілген психологиялық зерттеу нәтижесімен сынып жетекшілер мен ата-аналарға таныстырылып, ұсыныстар берілді.
5 «А» сынып Қалиасова Г Корректуралық сынақ
3.«Пәнге көзқарас» сауалнамасы
1. Мектеп мотивациясын анықтау
10 сұрақтың жауаптары 0-ден 3 балға дейін бағаланады (теріс жауап - 0 балл, бейтарап -1 балл, оң жауап - 3 балл). 30-25 балл жинаған оқушылар мектепке бейімделуінің жоғары деңгейін. 20-24 балл ортаңғы норманы, 15-19 балл ішкі мотивацияны, 10-14 балл және одан төменгі балл - мектепке деген теріс қарым-қатынасын, яғни мектеп дезадаптациясын көрсетеді.
5 «А» сынып
5 «Ә» сынып
Нейрожаттығулар 5 сынып білім алушылары
Мақсаты: Білім алушылардың қол моторикасын дамыту, Топтағы ұйымшылдыққа, бірлесіп жұмыс атқаруға баулу.
«Өмір, сен неткен, ғажапсың?» онкүндігінің ашылуында орта буын білім алушылары арасында нейрожаттығулар жүргізілді. Алдымен нейро сөзінің мағынасымен таныстырып, алда орындалатын жаттығулар мидың жұмысын жақсартуға жақсы әсер ететіндігі туралы түсінік жұмыстары жүргізілді.
Нейрон грекше «neuron», яғни жүйке дегенді білдіреді.Нейронның негізгі қызметі-жүйке импульсы түріндегі хабарламаларды организмге арналған «нұсқаулыққа»аударылған басқа жасушаларға беру.
Қорытынды:орта буын білім алушылары толық қамтамасыз етілді. Белсенділікпен қатысып, қызығушылық танытты.
Ұсыныс: Үзіліс және сергіту сәтінде нейрожаттығулар жүргізу
Өткізілу түрі: сауалнамалар,тестілер
12 оқушы колледжде
12 оқушы колледжде
Сауалнама «Табандылықты зерттеу»
9 а сыныбы
Мақсаты: оқушының табандылық деңгейін анықтау
Қорытынды: Білім алушылардың 14-і жоғары деңгейді, 4-і орта деңгейді көрсетті.
9 а сыныбынды барлығы-18
Қатысаны – 18
Сынып жетекшісі: Досай Ұлбосын
1.Д.Голлонд тестінің қорытындысы
Мақсаты:тұлғаның әлеуметтік бағытын анықтау және кәсіби типін бағалау.
9«А» сыныбы
Мақсаты: Оқушының кім екенін, қандай екенін, кім бола алатыны , кім болғысы келетіні, кім болуы керек екені және алға қойған мақсатының қалай іске асыру керек екені туралы мәлімет беру. 9- сыныпты бітіргенсоң 10 сыныпта қаламыз
7 колледжге кетеміз
7 колледжде оқуды ұсынуда
«Табандылықты зерттеу»
9 «Ә» сыныбы
Мақсаты: оқушының табандылық деңгейін анықтау
Қорытынды: Білім алушылардың 13 оқушы жоғары деңгейді, 7 оқушы орта деңгейді көрсетті
9 «Ә» сыныбынды барлығы-20
Қатысаны – 20
Сынып жектешісі: Масимова Лариса
1.Д.Голлонд тестінің қорытындысы
Мақсаты:тұлғаның әлеуметтік бағытын анықтау және кәсіби типін бағалау.
«Сенің кәсіби ой-ниетің»
9 «Ә» сыныбы
Мақсаты: Оқушының кім екенін, қандай екенін, кім бола алатыны , кім болғысы келетіні, кім болуы керек екені және алға қойған мақсатының қалай іске асыру керек екені туралы мәлімет беру.
9- сыныпты бітіргенсоң 9 сыныпта қаламыз
11колледжге кетеміз
Оқушылардың ата-аналарыныңда пікірі
9 сыныпта қаламыз
11 колледжде оқуды ұсынуда
таңдаған мамандықтарының мазмұны, оқу және жұмыс шарттары туралы 14 оқушы қажеттінің бәрін білемін 6 оқушы аз ғана хабардармын
Оқушылардың таңдаған мамандығының адамға қояр талаптары туралы 14 оқушы қажеттінің бәрін білемін 3 оқушы аз ғана хабардармын 3 оқушы хабарым жоқ
Таңдаған мамандыа қажет болатын жеке қасиеттерін, қабілеттерін , икемдіктерінің дамуы –16 оқушы қосымша білім алу арқылы дамытамын 2 оқушы өз бетіммен білім ала отырып дамытамын.
Оқушылардың барлығы өзінің ой-ниетін іске асыра алатынына сенімді 17 оқушы ия жүзеге асыра аламын 2 оқушы оқуда қиындықтар бар (С.А,Т.Ә,)
Оқушылардың негізгі жоспарды іске асыра алмаған жағдайда қолданатын қосалқы жоспары 11 оқушыда ия деп жауап берген
Ұсыныс: Сынып жетекшілер , пән мұғалімдер және мектеп психологтар анықталған 2 оқушыға таңдаған мамандықтарының мазмұны, оқу шарттары туралы көмек беру.
11- сыныптан алынған тұлғалық ерекшелікті анықтау сауалнамасы алынды.
Мақсаты: Оқушының ақпаратты қабылдау және игеру процесіндегі жеке
тұлғалық ерекшелігін анықтау. Визуал – ақпаратты көру арқылы
қабылдайтын адамдар. Аудиал – ақпаратты есту арқылы жете
қабылдайтын адамдар. Кинестетик – ақпаратты сезім, иісі ұстап,
сенсорика арқылы қозғалыспен қабылдайтын адамдар. Дискрет
(дегитал) бұл адамдар ақпаратты сандар мен символмен логикалық ойлаумен
қабылдауымен ерекшеленеді.
Нұсқау: 6 сұрақтан тұратын сауалнама таратылды.
Нәтижесінде:
Қорытынды диаграммасы
Қорытынды: оқушылардың тұлғалық ерекшеліктерін анықтау сауалнамасы бойынша аудиал, визуал, кинестетик, дегитал типінің өкілдерімен ҰБТ-ға нәтижелі дайындау мақсатында пән мұғалімдеріне бағыт-бағдар мен кеңестер берілді.
5,6,7,8 сыныптар арасында Ғаламторға және компьютерлік ойындарға тәуелділікті анықтауға сауалнама алынды.
Мақсаты: Ғаламторға және компьютерлік ойындарға тәуелділікті анықтау
Жалпы оқушы саны : 35 оқушы
Қатысқан оқушылар саны : 33
Қортынды: жалпы сыныптар бойынша интернетте тәуелділітің жоғары деңгейі анықталған жоқ. 70% оқушылар қажет кезінде ғаламторды пайдаланатындары анықталды.
Ұсыныс ата-аналарға : үй жағдайында өз балаларының ғаламтор ойындарына деген тәуелділіктерін қадағалап, бақылауға алу.
Компьютерлік ойындарға тәуелділікті анықтау сауалнамасының диаграммасы
9-11 сынып оқушылары арасында алынған суицидке бағыттылықты анықтау тесті алынды. СБА тесті
Тест мақсаты: шынайылық, невротизациялық және күйзелістік жағдайларды анықтауға,сондай - ақ тез тіл табысқыштық деңгейін анықтауға арналған.
Тест нұсқауы: Сауалнамадағы шкалдардың жалпы саны – 4
Сауалнама ұйғарымдарының саны – 74
Қорытынды: Шынайылықта жоғары деңгей көрсеткен балалармен шыншылдық тақырыпта жекелей әңгімелер мен кеңестер ұйымдастыру.
Күйзеліс шкаласы бойынша әлеумметік жағынан қолдауды қажет ететін оқушылармен барлық проблеммалардың шешімін табуға болатындығы жайлы жекелей әңгімелесу.
Невротизация шкаласы бойынша жеке физиологиялық дамуындағы өз денсаулығы-на шағымдану, өз-өзіне көңілі толмайтын, сезімталдықтары мен енжар күйде өздерін көп сезінетін оқушылардың өзіндік бағаларын көтеру.
Тіл табыса алушылық шкаласы бойынша ашық, өмірге жағымды көзқараста барлық проблеммаларды шешуге болатынына сенімді, өмірге жағымды көз қараста, қоғамда өзін еркін ұстай алатын тип.
Құқық бұзушылық пен суицидтік әрекеттерге бейім балаларды анықтау мақсатында диагностика жүргізілді.
Жұмыстың аты : Пип Уилсон. «Ағаштағы адам»
Бақылау мақсаты: оқушылардың эмоционалдық жай күйін, қоғамдағы орнын анықтау.
Қолданылған әдіс : графикалық тест
Қатысушылар : 1-11сынып
Нұсқау : Ағаштағы адамдардың көңіл-күйі әр түрлі және әрқайсының өзіне тән орыны бар. Сол бойынша өзіне тән жақын адамдарды таңдау, ішкі мен бейнесіндегі адамды белгілеу.
Нәтижесінде:
11-сынып оқушылары
Қорытынды:
Суидалды әрекетке бейім балаларды анықтау мақсатында Пип Уилсон «Ағаш» проективті әдістемесі алынып, қорытындыланды. Нәтижесінде поцицияларды қауіп тудыратын негативті теріс ойлы балалар анықталған жоқ. Кедергілерді еңсеру, достықты қолдау, өмірдің әр сәтін бағалаушылар белсенді позитивті қарым-қатынастағы психологиялық климаттың бар екені анықталды.
Шынайылықта жоғары деңгей көрсеткен балалармен шыншылдық тақырыпта жекелей әңгімелер мен кеңестер ұйымдастыру.
Күйзеліс шкаласы бойынша әлеумметік жағынан қолдауды қажет ететін оқушылармен барлық проблеммалардың шешімін табуға болатындығы жайлы жекелей әңгімелесу.
Невротизация шкаласы бойынша жеке физиологиялық дамуындағы өз денсаулығы-на шағымдану, өз-өзіне көңілі толмайтын, сезімталдықтары мен енжар күйде өздерін көп сезінетін оқушылардың өзіндік бағаларын көтеру.
Тіл табыса алушылық шкаласы бойынша ашық, өмірге жағымды көзқараста барлық проблеммаларды шешуге болатынына сенімді, өмірге жағымды көз қараста, қоғамда өзін еркін ұстай алатын тип.
«Мен және менің өмірімнің құндылықтары»
10-11 сынып оқушыларымен өткізілген әдістеме анықтамасы
08-09 қыркүйек айында 10-11 сынып оқушыларымен «Мен және менің өмірімнің құндылықтары» әдістемесі өткізілді .
Мақсаты: Жоғары сынып оқушыларының өмір және өмір жайындағы құндылықтарын анықтау. Өмір құндылықтарының мәнін ашу арқылы өмірінің сипаты мен тірлігі туралы ұғымдарын кеңейту.Өмірден өзіндік орынын өмірлік бағдарын айқындай алуға баулу.
Қорытынды:Ағартушылық жұмысқа 10-11 сынып оқушыларымен өткізілді. Өткізілген жұмыс бойынша барлық оқушылар бойынан өмірге деген оң көзқарас, болашақтарына нақты мақсат, жоспарлар қойылған.Оқушылар өз мүмкіндіктерін қалай және қай жерде қолдана алатынын біледі.Өмірде , сыныпта өз орындарын нақты айқындаған, өз өздерін бағалау адекватты.
Суицидтік мінез-құлықтың алдын алу жұмыстары.
Кәмелетке толмағандар арасында суицидтің және аутодеструктивті мінез– құлықтың алдын алу педагог-психологтың жүргізілетін негізгі жұмысының бірі болып табылады.
Оқу жылы барысында жылдық жоспарға сәйкес суицидтің алдын алу, сондай - ақ қиын балаларды уақытылы анықтау және психологиялық-педагогикалық қолдау бойынша профилактикалық жұмыстар жүргізіледі.
Аутодеструктивті мінез-құлықтың алдын-алу мақсатындағы негізгі міндеттердің бірі педагогикалық процестің барлық қатысушылары үшін мектепте қолайлы психологиялық ахуал жасау.
Мектеп мұғалімдерін психологиялық қолдау бойынша өткізілген жұмыстар
19 қыркүйек мектепке жаңадан жұмысқа орналысқан және де істеп жатқанына 2-3 жыл болған жас мамандармен «Педагогикалық жұмысқа Сіз қалай келдіңіз?» сауалнамасы алынды. Сауалнама 9 сұрақтан, әр сұрақтың 4-5тен дайын жауаптарымен берілген. Қойылған сұрақтарға сол жауаптардың ішінен біреуін таңдау керек. Сұрақтар әсіресе педагогикалық қызметі, жұмыс сапасы және проблемалары туралы қойылған.
«Мен көбінесе қандаймын: бейбітшілік сүйгіш немесе агрессивті?», «Педагогикалық қабілетті зерттеу» сауалнама
Мақсаты: Педагогтардың бейбітшілік сүйгіш және агрессия, педагогикалық қабілет деңгейлерін зерттеу.
Сіздің алдыңызда күрделенген педагогикалық жағдайлар қатары берілген. Әр берілген жағдайды оқи отырып, өз педагогикалық пайымдауыңыз бойынша көрсетілген нұсқаудың біреуін таңдайсыз. Егер берілген нұсқаулардың ешқайсысына көңіліңіз толмаса, онда жетінші нұсқаға өзіңіз дұрыс деген ойыңызды жазыңыз.
«Педагогикалық қабілетті зерттеу» сауалнамасы
2.«Мен көбінесе қандаймын: бейбітшілік сүйгіш немесе агрессивті?» сауалнамасы
Мектеп ата- аналарын психологиялық қолдау бойынша өткізілген жұмыстар
«Мектеп және мектептен тыс ортада психологиялық және физиологиялық зорлық-зомбылық» дөңгелек стол
Мақсаты: жасөспірімдер арасындағы психологиялық және физиологиялық зорлық-зомбылықтың алдын алу, болдырмаудың жолдары туралы түсінік жұмыстарын жүргізу.
Жоғарғы сынып ата-аналары арасында ата-аналар жиналысында сынып жетекшісімен бірлесе отырып, мектептегі қатыгездікпен зорлық-зомбылық себептері, алдын алу бойынша психологиялық әрекеттер, тәсілдер туралы кеңінен айтылды. Зорлық-зомбылық құрбаны болатын балаларға тән белгілер, физикалық және психологиялық күш көрсетудің түрлері және формалары туралы түсініктер берілді.
Сынып жетекшісі келген ата-аналарды топқа бөліп, реттегі істермен таныстырғаннан кейін, мектеп психологы бейімделу кезеңінде жүргізілген жұмыстар, олардың нәтижелерімен таныстырды. Әр балаға жеке тоқталып, жұмыстары бойынша мінездеме беріп шықты. Оқу бағдарламасын меңгеруде қиналып жатқан білім алушының ата-анасымен жеке сұхбат жүргізді. Балаға қалай қолдау көрсетіп, көмек беру керектігі туралы кеңестер берілді.
Кеңес берудің жалпыланған талдауы
2022-2023 оқу жылы бойынша мектептегі психологиялық қызметтің
жылдық бойынша жұмыстарына талдау есебі
Педагог-психолог С.Ахметова
2022-2023 оқу жылының мектептегі психологиялық қызметінің
жылдық бойынша жұмыстарына талдау
Мақсаты: Білім беру ұйымдарында білім алушылардың психологиялық денсаулығын сақтау,қолайлы әлеуметтік-психологиялық жағдай жасау және білім беру үдерісіне қатысушыларға психологиялық қолдау көрсету;
Міндеттері:
1.2021-2022 оқу жылында кездескен келеңсіздіктердіктерді негізге ала отырып сынып жетекшімен жеке жұмыс жоспарын құрып тікелей жұмыс жүргізу,ерте жыныстық қарым-қатынастың алдын- алу жұмыстарын 5 сыныптан бастап жоспарға енгізу, кез-келген қауіптің алдын-алу2. Білім алушылардың репродуктивті денсаулығын және қауіпсіз мінез-құлқын қорғау 3. Білім алушылардың тұлғалы және зияткерлік дамуына ықпал ету,өзін-өзі тәрбиелеу және өзін-өзі дамыту қабілетерін қалыптастыру;
4. Баланың жас ерекшелігіне байланысты, әрбір даму сатысында тұлғалық, интеллектуалдық және кәсіби дамуын қамтамасыз ету.
5.Әрбір білім алушыға оның тұлғасын психологиялық-педагогикалық зерделеу негізінде жеке тәсілді қамтамасыз ету.
6. Интеллектуалдық және тұлғалық дамудағы ауытқушылықтардың алдын алу және түзету.
7. Психология ғылымының кейінгі жетістіктерімен таныс болып, өз іс-әрекетінде тек ғылыми негізделген әдістерді қолдануы керек.
8. Психологтың этикалық кодексін білуі керек және жұмыс барысында негізге алуы керек.
9. Әртүрлі деңгейдегі мектеп ұжымындағы тұлғааралық қатынастарға өз бақылауында ұстап, талдап, қажетті кезде түзету керек (мұғалім-әкімшілік, мұғалім-мұғалім, мұғалім-білім алушы, білім алушы-білім алушы).
10. Диагностикалық жұмыстың негізінде алынған мәліметтерді ешкімге жарияламауы керек.
Психодиагностика.
Оқыту мен тәрбиелеудегі себептерді, проблемаларды анықтау мақсатында тұлғаның қасиеттерін психологиялық- педагогикалық зерттеу
Психопрофилактика.
Қоғамдық қауіпті құбылыстар мен аурулардың алдын алу шараларын жоспарлау, білім алушылардың әлеуметтік- психологиялық жат қылықтарының алдын-алу.
Психологиялық кеңес беру.
Білім беру мен оқытуды дамытуға өтініш білдірген ересектер мен балаларға көмек көрсету
Психологиялық түзету.
Жеке тұлғаны қалыптастыру үдерісінде қиындықтар, проблемалар, белсенді әсер етушілермен жұмыс
Психологиялық ағарту.
Психологиялық мәдениетті көтеру, психологиялық қызметке сұранысты қалыптастыру және проблемалар туралы ақпарат беру
Әдістемелік ұйымдастырушылық жұмыс.
Жоспарды құру барысында мына тізімдегі нормативтік құжаттар ескерілді:
ҚР Конституциясы
ҚР бала құқығы туралы заңы
ҚР «Білім туралы» заңы
ҚР білімінің даму концепциясы
ҚР «Неке және отбасы» заңы
Психологтың әдеп кодексі
Психологтың лауазымдық нұсқаулығы
ҚР Білім және ғылым министрінің 2011ж. «20» желтоқсан №528 бұйрығы (Орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидасын бекіту туралы)
Алматы облысы әкімдігінің 2005жылғы 6 ақпандағы №61 Қаулысы (Орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидасын бекіту туралы)
ҚР БҒДМБ 2020-2025 ж.ж. «…білім беру ұйымдарының психологиялыққызметі мен мектептердегі татуласу қызметтерікүшейту»
Алтысарин атындағы Ұлттық білім академиясының 2022-2023 оқу жылындағы ерекшеліктер туралы әдістемелік нұсқау хаты.
Мектеп оқушыларын психологиялық қолдау бойынша өткізілген жұмыстар
Психоиагностика бағыты бойынша мектепалды даярлық және 1 сынып оқушыларының мектепке психологиялық дайындығын анықтау мақсатында «Керн-Йерасик» тестісі , қабылдау, ойлауын, мектепке деген мотивациясы, қорқыныш деңгейін анықтау тестері алынып, нәтижесі шығарылып қорытынды жасалынды.
Бастауыш сыныптан орта буынға өткен оқушылардың орта буынға бейімделуін анықтауға байланысты 5 сынып оқушыларының орта буынға ауысуы, бейімделуі, мектептегі алаңдаушылық деңгейін анықтау (Филлипс) , «Социометрия» , «Түймедақ», 9 сынып оқушыларының кәсіби бағыттылығын анықтау, 11 сынып оқушыларынан ҰБТ алдындағы қобалжу, қорқыныш деңгейін анықтау, «Басымдық профилі», 2-8 сыныптарынан өзін өзі бағалауын анықтау әдістемелері алынды. Осы диагностикалық жұмыстардың барлығы жоспар бойынша өткізілді, нәтижесі өңделіп, қолдау жұмыстары жүргізілді.
Қобалжу, депрессия, агрессия, суицидальды мінез –құлықты анықтау мақсатында 5-11 сынып оқушыларынан CБА Суицидттік бағыттылықты анықтау тесті, 5-7сыныптармен «Сіздің суицидтке бейімділігіңіз» З.Королева тесті, 6-8 сыныптармен «Суицидттік қауіп картасы» Л.Б.Шнейдер модификациясы , 5 сынып Филлипс, 8-11 сыныптарынан Бек шкаласы, 6-11 сынып оқушыларынан Басса –Дарки эмоциялық тестісі, 6-11 сыныптарынан Зунг,9-11 сыныптардан Темперамент типін анықтау тесті, 5-11 сыныптарынан «Ағаш» әдістемелері оқушылардан алынды.
Психологиялық түзету бағыты бойынша 1-ші сыныпта білім алушының мектепке бейімделу деңгейін арттыруға бағытталған түзету-дамыту бағдарламасы, «Кинезиологиялық жаттығулар»
2-4 сынып оқушыларымен, 5-ші сыныпта білім алушының мектепке бейімделу деңгейін арттыруға бағытталған түзету-дамыту бағдарламасы,«Жұлдызым менің жоғары», «Сан мамандыық түрі бар,таңдап талғап бірін ал», «Менің өмірім», «10 мен», «Құпиялар», «Менің мақсатым» , «Мақсатқа жету» 9-11 сынып оқушыларымен ,үйден оқыту балалармен түзету дамыту сабақтары ,4-9 сынып оқушыларымен түзету дамыту сабақтары, «Біз буллингке қарсымыз» тренинг элементтері (7-11), «Қақтығыс және одан шығу жолдары» 7-8 сынып оқушыларымен , «Демалу, босаңсу, ширығу тренингтерінің элементтерін қайталау» , 11 сынып оқушыларын ҰБТ, қорытынды емтихан алдында қолдау бағдарламасы, 9-11 сынып оқушыларымен, мектепішілік есепте тұрған және тәуекел тобының балаларыменде түзету-дамыту бағдарламалары құрылып , түзету жұмыстары жүргізілді.
Психопрофилактика және ағарту бағыты бойынша «ҰБТ дегеніміз не және оның мен үшін маңыздылығы», «Жүйке жүйесіне түсетін күштен психологиялық арылу жолдары» 11 сыныптары , «Көңіл-күйіңді көтеріп, қуана біл» 7-11 сынып оқушыларымен, Қыз балаларға арналған ағартушылық жұмыстары, Медиасауаттылық бойынша жұмыстар, «Буллинг және кибербуллингтен қалай қорғанамыз?» 5-11 сынып , «Сыныптағы буллинг пен кибербуллингті болдырмау мен алдын алу» (Мұғалімдермен), «Әлімжеттік буллинг» видеоролик, «Буллингтен өзіңді қалай қорғауға болады?» 5-11 сынып оқушыларымен, «Жасөспірім суицидінің алдын-алу» ата-аналармен 9-10-11 сынып ата-аналырымен, «Суицидтік әрекеттердің алдын алу» 6-7-8 сынып ата-аналарымен , «Зорлық – зомбылықсыз балалық шақ» 5-11 сынып ата-аналарымен, «Құқықбұзушылықтың алдын алу- басты міндет»5-11 сынып ата-аналарымен өткізілді.
Психологиялық кеңес беру бағыты бойынша ата-аналарға, оқушыларға, мұғалімдерге топтық, жеке кеңестертер өздігінен, шақыртумен оқу жылы бойы берілді. Сонымен қатар тақырыптық кеңестер берілді , жаднамалар таратылды.
Оқушылардың өзіндік кәсіптік таңдауына психологиялық түрде қалыптасуға баулу, мамандық таңдауға жәрдемдесу. Жасөспірімдерге өзіндік кәсіптік таңдауға көмек көрсетті, жеке тұлғаның ерекшеліктерін ұзақ уақыт бақылау арқылы оқушының қай бағытқа бейім екендігі, мақсатты бағыттылыққа жетекшілік ету. Көбіне оқушының бойындағы қандай кәсіпке бейімділігі бар екендігін анықтау ғана емес оқушы бойындағы жекелік сапанының дамуы, өзін тәрбиелеуі мен оқушының практикаға психологиялық түрде дайындығын анықтау.
Қиын жағдайға түсіп қалсаң, үрейге немесе күйзеліске түспе, жағдайыңа өзің анық талдау жасауға тырыс деп оқушыларға түрлі тиімді психологиялық кеңестер берілді.
1-сынып оқушыларымен жүргізілген жұмыстар
«Мектепке бейімделу» – психологияда бұл термин баланың ойлауы мен іс әрекеті оның мектеп ортасына үйлесімді «сәйкестенуіне» мүмкіндік беретіндей өзгеруі деп түсіндіріледі, яғни: Мектепке оқуға бару бала өміріңде көп өзгерістер әкеледі. Баланы мектеп өміріне енгізу, толыққанды оқу әрекетін қалыптастыру. Бұрын баланың негізгі әрекеті ойын болса, енді оқу әрекеті болып табылады.
Бейімделу бұл жаңа жағдайға дағдылану, ыңғайлану. Бейімделуге ең көп уақыт: екі тоқсан беріледі. Әдетте оларға бір тоқсан да жетеді, бір жарым ай. Олар неге бейімделулері қажет. Оқуға, мектепке баруға қажет екенін, педагогтың қатал талаптары мен үй тапсырмасын орындауға бағынуы, ұғынуы қажет. 1 сынып оқушыларының мектепке бейімделуін анықтау, психологиялық қолдау мақсатында оқу жылының басында жұмыс жоспары, түзету дамыту жоспары құрылды.
Мақсаты: 1-сынып оқушыларының мектепте оқуға дайындығын және ұсақ моторикасының қалыптасқанын анықтау.
Жалпы оқушы саны:19 Қатысқаны:19
| № | Оқушының аты-жөні | «Ер адам суреті» | «Әріптерді көшіріп жазу» | «Бір топ нүктелерді көшіріп салу» | Жалпы балл |
| 1 | Азимхан Зейнеп | 1 | 2 | 1 | 4 |
| 2 | Алибек Нурай | 2 | 2 | 3 | 7 |
| 3 | Даменов Бекарыс | 1 | 3 | 2 | 6 |
| 4 | Қасымхан Нұртас | 1 | 3 | 1 | 4 |
| 5 | Қуан Ералы | 1 | 2 | 1 | 4 |
| 6 | Мырзағали Айсана | 1 | 1 | 1 | 3 |
| 7 | Мырзат Айша | 1 | 1 | 1 | 3 |
| 8 | Нұрлыбек Асылжан | 2 | 2 | 2 | 6 |
| 9 | Сұлтанкерей Раяна | 1 | 2 | 3 | 6 |
| 10 | Тойлыбай Ернұр | 1 | 2 | 3 | 6 |
| 11 | Тұрсынбай Алихан | 1 | 2 | 1 | 4 |
| 12 | Өмірхан Нұрсұлтан | 2 | 2 | 1 | 5 |
| 13 | Ратушный Фарух | 3 | 4 | 2 | 9 |
| 14 | Райманап Арунай | 2 | 3 | 1 | 6 |
| 15 | Тұрсын Сезім | 2 | 3 | 3 | 8 |
| 16 | Ботабай Алихан | 2 | 1 | 1 | 4 |
| 17 | Тұрсынбай Раяна | 1 | 1 | 2 | 4 |
| 18 | Тұрлығазы Қарақат | 1 | 1 | 1 | 3 |
| 19 | Сламжан Арман | 1 | 2 | 2 | 5 |
| Өте төмен | - | ||||
| Төмен | 2 | ||||
| Орта | 6 | ||||
| Жоғары | 11 | ||||
| 2-5 балл- психомоторлықдаму деңгейі дамыған,мектепке дайын 6-7 балл- орта деңгей, «ашылып келе жатқан»; 8-9 балл-орта деңгейден төмен,әліде біраз дайындықты қажет етеді; 10 балдан жоғары психомоторлық жағынан дамымағандеңгейі төмен. | |||||
Ұсыныс: Фарух, Сезіммен сынып жетекші, психологг көбірек назарға алынып жұмыс жасалынуы керек.
1-сынып оқушыларымен жүргізілген диагностикалық жұмыстың анықтамасы
Мерзімі: 08.09.2022 жыл
Сыныбы: 1 «Ә»
Сынып жетекшісі: С.Дәуен
Әдістеме: Йирасек-Керн тесті
Мақсаты: баланың майда нәзік қимыл әрекетінің қалыптасқанын және үйлесімділігін анықтау.
Жалпы оқушы саны:19 Қатысқаны: 19
| № | Оқушының аты-жөні | «Ер адам суреті» | «Әріптерді көшіріп жазу» | «Бір топ нүктелерді көшіріп салу» | Жалпы балл |
| 1 | Абдросулов Нұрсұлтан | 1 | 3 | 4 | 8 |
| 2 | Анаят Марлен | 2 | 4 | 3 | 9 |
| 3 | Асхат Мереке | 1 | 2 | 2 | 5 |
| 4 | Атанбек Айару | 2 | 2 | 2 | 6 |
| 5 | Даулетхан Ақмырза | 2 | 2 | 1 | 5 |
| 6 | Дулат Бексұлтан | 1 | 3 | 2 | 6 |
| 7 | Қайрат Төреәли | 1 | 1 | 3 | 5 |
| 8 | Есберген Айару | 1 | 2 | 1 | 4 |
| 9 | Мырзақасым Қаршыға | 2 | 2 | 2 | 6 |
| 10 | Мырқали Нұриман | 3 | 2 | 1 | 6 |
| 11 | Нұржан Нұрбике | 2 | 1 | 1 | 4 |
| 12 | Нұржаубек Айару | 2 | 2 | 2 | 6 |
| 13 | Турсын Аяна | 1 | 2 | 2 | 5 |
| 14 | Улдахмет Заңғар | 1 | 2 | 3 | 6 |
| 15 | Улдахмет Інжу | 1 | 2 | 1 | 4 |
| 16 | Әбуғали Кәусар | 2 | 1 | 1 | 4 |
| 17 | Букашов Бекжан | 3 | 1 | 1 | 5 |
| 18 | Майдан Жәния | 2 | 1 | 1 | 3 |
| 19 | Айтахун Мухаммед | 1 | 2 | 2 | 5 |
| Өте төмен | - | ||||
| Төмен | 2 | ||||
| Орта | 6 | ||||
| Жоғары | 11 | ||||
| 2-5 балл- психомоторлықдаму деңгейі дамыған,мектепке дайын 6-7 балл- орта деңгей, «ашылып келе жатқан»; 8-9 балл-орта деңгейден төмен,әліде біраз дайындықты қажет етеді; 10 балдан жоғары психомоторлық жағынан дамымаған деңгейі төмен. | |||||
Ұсыныс Жалпы 1- сынып бойынша мектепте оқуға психологиялық дайындығы орташадан жоғары деңгейді көрсетті. Сынып оқушыларының психологиялық- физиологиялық даму деңгейлері жас ерекшеліктеріне сай екені анықталды. Сөздерді көшірген кезде Р.Ф , С.З, А.Н тапсырманы орындауда төмен көрсеткіш көрсетті.
Сондай - ақ балалардың өзіне қызықсыз бір іспен алаңдамай шұғылдана алу деңгейі де орташадан жоғары екенін көрсетті. 3- тапсырма арқылы оқушылардың интеллектуалдық даму деңгейімен қол маториксының даму деңгейі анықталды. 16 сұрақ бойынша оқушылардың ойлау деңгейлері мен дүниетанымдары жас ерекшеліктеріне сай екені анықталды. Барлық оқушылардың интеллектуалдық деңгейі жақсы екені анықталды. Потологиялық оқушылар анықталған жоқ. Көмек қажет ететін Р.Ф , С.З, А.Н ата-анасымен сөйлесіп кеңес берілді.
Жалпы оқушылардың үй жағдайында маторикалық, аналитикалық даму деңгейін дамытуға байланысты ата-аналарға кеңестер берілді.
1-сынып оқушыларынан алынға Керн- Йирасек тестінің диаграмасы
1-тест Интеллектуалдық даму деңгейі
2-тест Маторикалық даму деңгейі
3-тест Аналитикалық даму деңгейі
5-сынып орта буынға бейімделуіне байланысты Н.Г.Лускановтың мектеп мотивациясы сауалнамасы алынды.
Мақсаты: 5-сыныптың мектепке бейімделу кезеңін бақылау,дезадаптациядағы оқушыларды анықтау. Авторы: Н.Г.Лусканов
Нәтижесінде:
1 оқушы 25-30 ұпай мектеп мотивациясының жоғары деңгейін көрсетті.
4 оқушы 20-24 ұпай мектеп түрткісінің жақсы деңгейінде.
2 оқушы 15-19 ұпай мектепке жағымды қатынас сыртқы мотивациясы
басым оқу процесі аз қызықтырады. Достармен мектеппен қатынасы жақсы.
10-14 ұпай еріксіз мектепке баратын оқушылар және
10 ұпайдан төмен дезедаптациядағы мектепке жағымсыз қатынастағы оқушылар анықталған жоқ.
Мектеп мотивациясының диаграммасы
1сынып ата-аналарымен «1сынып білім алушыларының мектепке бейімделуіне көмек» атты тақырыпта ата-аналарға психологиялық кеңестер берілді. Жақсы көңіл-күйді қалыптастыруға байланысты тренингтер жүргізді.
4-сынып оқушыларымен жүргізілген жұмыстар
1. «Корректуралық сынақ» Балаларға шаршы, үш бұрыш, шеңбер және ромб бейнеленген тест ұсынылады. «Баста» — деген сигнал бойынша геометриялық фигураларға қатесіз сәйкес белгілерді қойып шық: шаршыға +, үшбұрышқа -, шеңберді ешқандай белгімен белгілемейсің және ромбқа нүкте қойып шық. Белгілер қатарымен қойылады. Жұмысты орындауға 60 секунд беріледі. «Тоқта» деген сигнал бойынша белгілеуді тоқтатыңыз.
Нәтіжесі-жоғары, орташа, төмен деңгейлері бойынша анықталады.
4сынып оқушыларынан алынған оқу мотивациясын анықтау тесті
Мақсаты: Оқушылардың әр пәнге деген қызығушылығын, оқу мотивациясын анықтау.
4 сынып
Отбасында қатыгездікке жол жоқ! «Менің эмоциям» мінез-құлықтар ойын –жаттығуы
(6-11сынып ата-аналары)
Мақсаты: эмоция мен сезім-адамның айналадағы өмір шындығына тигізер әсерін туралы түсінік беру және эмоция мен сезімдерді қалай басқаруға болатындығы туралы кеңестер беру
«Көңіл-күй параметрі». Өзіңізнің көңіл-күйі қандай екенін қолдарымен көрсетеді. Егер көңіл- күйі көтеріңкі болса, алақандарын ашып, көңіл-күйлері нашар болса алақандарын бір-біріне тигізіп көрсетеді.
«Өз эмоцияңды қалай басқаруға болады?» психологиялық кеңес
Үнемі сені түсінуге тырысатын достырыңмен бірге бол. Егер сен жалғыз болсаңыз көпшікті не су орамалды қысып тартуға болады. Өйткені барлық қысым қолдың, саусақтың, иықтың бұлшық еттерінде сақталып қалады. Спорттың қандай да бір түрімен айналысу да көмек береді. Адамға табиғатта жағымды әсер етеді. Серуен, тамашалау, бақылау, тіпті қиын деген жағдайлардың өзін де жағымды әсер етеді. 3-4 рет қысқа дем алу, сонша рет дем шығару. Бұл кезде миға баратын импульстер көбейеді, бұл өз кезінде стресс кезінде үлкен көмек.
«Көңіл-күйді белгіле».
Ойланып тұрған адамның бет бейнесі
Ренжіп тұрған адамның бет бейнесі
Қайғылы адамның бет бейнесі
Ашулы адамның бет бейнесі
Таңданған кейіп көрсету
Өкініп тұрған адамның бет бейнесі
Қуанып тұрған адамның бет бейнесі
«Эмоциялық портрет». Бір күннің эмоциялық портретін жасауға болады. Бүгінгі күнді таңертеңнен бері еске түсіріңдер. Барлық оқиғаны қарап шығыңдар, жеке үзінділерді көз алдарына келтіріңдер. Енді соларды жазыңдар. Басқа адамдардың әсерінен болған оқиғалар мен сезімдердің астын сызып қойыңдар. Жақсы-жаманды атап көрсетіңдер. Осымен біздің бір күндік эмоциялық портретіміз келіп шығады.
5 – сынып оқушыларымен жүргізілген жұмыстар
Жылдан жылға оқушылардың бастауыш сыныптан орта буынға бейімделу кезеңі өзекті мәселе болып туындайды.Оқушылар мектепке, мұғалім талабына, сыныптастарына үйренсе де, бейімделу проблемасы бар. Олар қайтадан жаңа әлеуметтік жағдайға үйренеді, жаңа сынып жетекшісі, пән мұғалімдері, жаңа пән. Әр мұғалім өз талабын қояды. Бұл кез бастапқы жеткіншек шақ, бала ағзасында физиологиялық өзгерістер өтіп, ол да із қалтырады.
5-сынып оқушыларының бастауыш буыннан орта буынға бейімделу кезеңінің жағдайын зерттеу жүргізілді. Оқушылардың орта буынға бейімделуі, Филлипс сұрақнамасы, «Социометрия» әдістемелері жүргізілді. Бұл әдістемелер оқушылардың жеке даму деңгейі мен оқуға психологиялық дайындығын, оқушылардың мектеп өміріне бейімделу процесін анықтау мақсатында жүргізілді. Оқушылармен, сынып жетекшілері, пән мұғалімдері, психологиялық қызмет тарапынан түзету және дамыту жұмыстары жүргізілді. Бейімделу үстіндегі оқушыларға жүргізілген әрбір әдістемені талдап, анықталған нәтиже бойынша ұсыныс беріліп, ұсыныстар бойынша жүйелі жұмыстар жүргізілді. Осы жүргізілген психологиялық зерттеу нәтижесімен сынып жетекшілер мен ата-аналарға таныстырылып, ұсыныстар берілді.
5 «А» сынып Қалиасова Г Корректуралық сынақ
3.«Пәнге көзқарас» сауалнамасы
| р\с | Аты-жөні | 5-сыныпта қай пән ерекше саған ұнады | 5-сыныпта қай пәнді меңгеру сен үшін қиын болды | 5-сыныпта қай пәннен үй тапсырмасын орындауда қиналдың? | 5-сыныптағы ең жеңіл және оңай пән | Қай пәннің сабақ өту барысы ұнайды? |
| 1 | Тәлейлі | барлығы | - | Оңай | дене | барлығы |
| 2 | Ақсұлтан | дүниежүзі тарихы | математика | Шет тілі | Қ. тарих | жаратылыстану |
| 3 | Нұрай | матем | Орыс тілі | Шет тілі | АКТ | дене |
| 4 | Маржан | АКТ | жаратылыстану | Орыс тілі | матем | Шет тілі |
| 5 | Айзере | матем | Шет тілі | Орыс тілі | Қазақ тілі | Қазақ әдебиеті |
| 6 | Аян | еңбек | Шет тілі | Орыс тілі | еңбек | дене |
| 7 | Ертарғын | Қазақ тілі | Орыс тілі | Шет тілі | матем | матем |
| 8 | Айсұлтан | матем | жаратылстану | Орыс тілі | дене | матем |
| 9 | Бегімай | Орыс тілі | Шет тілі | матем | музыка | Орыс тілі |
| 10 | Еркеназ | дене | Орыс тілі | Шет тілі | матем | дене |
| 11 | Әлібек | Қ.тарих | матем | |||
| 12 | Бағдаулет | Орыс тілі | матем | ешқандай | Шет тілі | Шет тілі |
| 13 | Айару | Орыс тілі | Шет тілі | матем | география | Орыс тілі |
| 14 | Әкежан | матем | Қазақ тілі | Орыс тілі | матем | Шет тілі |
| 15 | Ғани | матем | Орыс тілі | Шет тілі | жаратылстану | матем |
10 сұрақтың жауаптары 0-ден 3 балға дейін бағаланады (теріс жауап - 0 балл, бейтарап -1 балл, оң жауап - 3 балл). 30-25 балл жинаған оқушылар мектепке бейімделуінің жоғары деңгейін. 20-24 балл ортаңғы норманы, 15-19 балл ішкі мотивацияны, 10-14 балл және одан төменгі балл - мектепке деген теріс қарым-қатынасын, яғни мектеп дезадаптациясын көрсетеді.
5 «А» сынып
5 «Ә» сынып
Нейрожаттығулар 5 сынып білім алушылары
Мақсаты: Білім алушылардың қол моторикасын дамыту, Топтағы ұйымшылдыққа, бірлесіп жұмыс атқаруға баулу.
«Өмір, сен неткен, ғажапсың?» онкүндігінің ашылуында орта буын білім алушылары арасында нейрожаттығулар жүргізілді. Алдымен нейро сөзінің мағынасымен таныстырып, алда орындалатын жаттығулар мидың жұмысын жақсартуға жақсы әсер ететіндігі туралы түсінік жұмыстары жүргізілді.
Нейрон грекше «neuron», яғни жүйке дегенді білдіреді.Нейронның негізгі қызметі-жүйке импульсы түріндегі хабарламаларды организмге арналған «нұсқаулыққа»аударылған басқа жасушаларға беру.
Қорытынды:орта буын білім алушылары толық қамтамасыз етілді. Белсенділікпен қатысып, қызығушылық танытты.
Ұсыныс: Үзіліс және сергіту сәтінде нейрожаттығулар жүргізу
Өткізілу түрі: сауалнамалар,тестілер
- сынып оқушыларының кәсіби бағыттылығының анықтау жұмыстарының қорытындылары Мақсаты: Оқушының кім екенін, қандай екенін, кім бола алатыны , кім болғысы келетіні, кім болуы керек екені және алға қойған мақсатының қалай іске асыру керек екені туралы мәлімет беру.
12 оқушы колледжде
- Оқушылардың ата-аналарыныңда пікірі
12 оқушы колледжде
- таңдаған мамандықтарының мазмұны, оқу және жұмыс шарттары туралы 12 оқушы қажеттінің бәрін білемін 6 оқушы аз ғана хабардармын
- Оқушылардың таңдаған мамандығының адамға қояр талаптары туралы 7 оқушы қажеттінің бәрін білемін 7 оқушы аз ғана хабардармын 4 оқушы хабарым жоқ
- Таңдаған мамандыа қажет болатын жеке қасиеттерін, қабілеттерін , икемдіктерінің дамуы –16 оқушы қосымша білім алу арқылы дамытамын 2 оқушы өз бетіммен білім ала отырып дамытамын.
- Оқушылардың барлығы өзінің ой-ниетін іске асыра алатынына сенімді. 16 оқушы ия жүзеге асыра аламын 1оқушы оқуда қиындықтар бар 1 оқушы материалдық проблемалар
- Оқушылардың негізгі жоспарды іске асыра алмаған жағдайда қолданатын қосалқы жоспары 18 оқушыда ия деп жауап берген.
Сауалнама «Табандылықты зерттеу»
9 а сыныбы
Мақсаты: оқушының табандылық деңгейін анықтау
| р/с | Оқушының аты-жөні | Баллы | Деңгейі |
| 1 | Асқар Жарас | 15 | жоғары |
| 2 | Амантай Аян | 18 | жоғары |
| 3 | Абайбек Аружан | 16 | жоғары |
| 4 | Әкімбек Әлібек | 17 | жоғары |
| 5 | Баймырза Балжан | 15 | жоғары |
| 6 | Дулат Балерке | 17 | жоғары |
| 7 | Қасеке Еркебұлан | 12 | орта |
| 8 | Мәлікжан Анель | 16 | жоғары |
| 9 | Мәлікжан Жанель | 13 | жоғары |
| 10 | Мәсімхан Жандарбек | 11 | орта |
| 11 | Мырзахан Баян | 15 | жоғары |
| 12 | Мэлс Мадияр | 17 | жоғары |
| 13 | Нұрлан Айкүміс | 18 | жоғары |
| 14 | Нұрлыбек Темірлан | 12 | орта |
| 15 | Нұрбосын Асыл | 18 | жоғары |
| 16 | Оспан Абылай | 11 | орта |
| 17 | Өсім Аружан | 17 | жоғары |
| 18 | Үркімбай Аружан | 16 | жоғары |
9 а сыныбынды барлығы-18
Қатысаны – 18
Сынып жетекшісі: Досай Ұлбосын
1.Д.Голлонд тестінің қорытындысы
Мақсаты:тұлғаның әлеуметтік бағытын анықтау және кәсіби типін бағалау.
| р/с | Тұлғаның 6 типі | Оқушылардың аты -жөні |
| 1 | Реалистік тип – «Ер-азамат типі».Нақтылыққа бағытталған, жоғары эмоционалдық тұрақтылыққа ие. Буындық дағдыларды, ептілік талап ететін тапсырмаларды таңдайды. Көбінесе механик, жүргізуші, инженер агроном, ж.т.б.мамандықтарды қалайды. Физика, экономика, кибернетика, химия, сияқты салаларда жетістікке жету мүмкіндігі бар. спорт | Жарас Балжан Темірлан Жанель |
| 2 | Зияткерлік тип – сараптамалық ақыл-ой ерекше тәуелсіз ой-тұжырым жасауға тән. Теориялық және эстетикалық құндылықтарды басым. Әдетте ғылыми мамандытарды таңдайды. Негізінен математика, география, геология, теориялық мамандықтар, физика сияқты қызмет саласын таң дайды. | Баян Анель Ү.Аружан Аян |
| 3 | Әлеуметтік тип-әлеуметтік біліктілігінің айқындығымен ерекшеленеді. Айналасылардан тәуелсіз, орын алған жағдайларға тез икемделеді. Күйзеліске берілгіш, сезімтал. Ой-өріс құрылымында вербальды, қабілеттері айқындалады. Әлеуметтік біліктілікті меңгерген, қарым-қатынасқа мұқтаж. Ұсынылатын еңбек қызмет түрі: оқыту мен емдеу. | Еркебұлан Жандарбек Мадияр |
| 4 | Конвенциалды тип – құрылымы айқын қызмет түрлерін қарайды. Мінезі нақты әрі іскер. Сыншылдық өзіндік ерекшелік көрсетпейді. Тәу.елді үйлестіруге икемі жоқ. Қызмет түрін ауыстырғанды ұнатпайды. Ұйымдастырушылық қабілеті әлсіз дамыған, математикалық қабілеті басым. Кеңсе ,есеп айрысуға байланысты мамандықтарды қалайды. | Айкүміс Асыл Абылай |
| 5 | Іскерлік тип- күш –жігері ұшқыр, ойлылықты, импульсты көрсетуге мүмкіндік беретін, мақсаттарды таңдап, шытырман оқиғаларды ұнтады. Лидерлік ұабілеті басым. Қатал әрі іскер. Әртіс, журналист, телеоператор, директор, дипломат ызмет түрлерін қалайды. | Ө Аружан Балерке |
| 6 | Әртістік тип – эмоцияға, қиялға, ішкі сезімге арқа сүйейді. Омір сүруге деген күрделі көзқарасқа ие. Шешім абылдауда тәуелсі. Бұл типтегі адамдар өзіндік «МЕНІН» дәлелдеуге деген өмірлік ой-ниет тән. Бұл типтегі адамдар :музыка ,сурет, әдеби шығармашылық қызмет түрлерін қалайды. | Әлібек А.Аружан |
Мақсаты: Оқушының кім екенін, қандай екенін, кім бола алатыны , кім болғысы келетіні, кім болуы керек екені және алға қойған мақсатының қалай іске асыру керек екені туралы мәлімет беру. 9- сыныпты бітіргенсоң 10 сыныпта қаламыз
7 колледжге кетеміз
- 11 Оқушылардың ата-аналарыныңда пікірі
7 колледжде оқуды ұсынуда
- таңдаған мамандықтарының мазмұны, оқу және жұмыс шарттары туралы 10 оқушы қажеттінің бәрін білемін 5 оқушы аз ғана хабардармын
- Оқушылардың таңдаған мамандығының адамға қояр талаптары туралы 5 оқушы қажеттінің бәрін білемін 1 оқушы аз ғана хабардармын 1 оқушы хабарым жоқ
- Таңдаған мамандыа қажет болатын жеке қасиеттерін, қабілеттерін , икемдіктерінің дамуы –16 оқушы қосымша білім алу арқылы дамытамын 2 оқушы өз бетіммен білім ала отырып дамытамын.
- Оқушылардың барлығы өзінің ой-ниетін іске асыра алатынына сенімді 16 оқушы ия жүзеге асыра аламын 2 оқушы оқуда қиындықтар бар ( Қ.Е, О.А)
- Оқушылардың негізгі жоспарды іске асыра алмаған жағдайда қолданатын қосалқы жоспары 18 оқушыда ия деп жауап берген
«Табандылықты зерттеу»
9 «Ә» сыныбы
Мақсаты: оқушының табандылық деңгейін анықтау
| р/с | Оқушының аты-жөні | Баллы | Деңгейі |
| 1 | Ахмет Нұрай | 12 | жоғары |
| 2 | Әшім Елнұр | 15 | жоғары |
| 3 | Әшім Сенім | 14 | жоғары |
| 4 | Әлік Дияр | 12 | жоғары |
| 5 | Батырғали Гүлдана | 18 | жоғары |
| 6 | Батырғали Шұғыла | 15 | жоғары |
| 7 | Даулетжан Нұрсана | 13 | жоғары |
| 8 | Ерқали Аслан | 17 | жоғары |
| 9 | Ерсайын Ернұр | 11 | орта |
| 10 | Қазықан Айша | 10 | орта |
| 11 | Мадижан береке | 16 | жоғары |
| 12 | Нұржаубек Айберген | 9 | орта |
| 13 | Сайтақын Айбек | 10 | орта |
| 14 | Өсім Берікбосын | 18 | жоғары |
| 15 | Тұрдақын Әсемай | 10 | орта |
| 16 | Тұрыскелді Айназ | 12 | жоғары |
| 17 | Тұрсын Әли | 10 | орта |
| 18 | Хусайын Әли | 9 | орта |
| 19 | Ержан Мәди | 13 | жоғары |
| 20 | Темірхан Ажар | 14 | жоғары |
9 «Ә» сыныбынды барлығы-20
Қатысаны – 20
Сынып жектешісі: Масимова Лариса
1.Д.Голлонд тестінің қорытындысы
Мақсаты:тұлғаның әлеуметтік бағытын анықтау және кәсіби типін бағалау.
| р/с | Тұлғаның 6 типі | Оқушылардың аты -жөні |
| 1 | Реалистік тип – «Ер-азамат типі».Нақтылыққа бағытталған, жоғары эмоционалдық тұрақтылыққа ие. Буындық дағдыларды, ептілік талап ететін тапсырмаларды таңдайды. Көбінесе механик, жүргізуші, инженер агроном, ж.т.б.мамандықтарды қалайды. Физика, экономика, кибернетика, химия, сияқты салаларда жетістікке жету мүмкіндігі бар. спорт | Сенім Елнұр Аслан |
| 2 | Зияткерлік тип – сараптамалық ақыл-ой ерекше тәуелсіз ой-тұжырым жасауға тән. Теориялық және эстетикалық құндылықтарды басым. Әдетте ғылыми мамандытарды таңдайды. Негізінен математика, география, геология, теориялық мамандықтар, физика сияқты қызмет саласын таң дайды. | Дияр Е.Елнұр Х.Әли |
| 3 | Әлеуметтік тип-әлеуметтік біліктілігінің айқындығымен ерекшеленеді. Айналасылардан тәуелсіз, орын алған жағдайларға тез икемделеді. Күйзеліске берілгіш, сезімтал. Ой-өріс құрылымында вербальды, қабілеттері айқындалады. Әлеуметтік біліктілікті меңгерген, қарым-қатынасқа мұқтаж. Ұсынылатын еңбек қызмет түрі: оқыту мен емдеу. | Нурай Гүлдана Шұғыла Айша Мәди |
| 4 | Конвенциалды тип – құрылымы айқын қызмет түрлерін қарайды. Мінезі нақты әрі іскер. Сыншылдық өзіндік ерекшелік көрсетпейді. Тәу.елді үйлестіруге икемі жоқ. Қызмет түрін ауыстырғанды ұнатпайды. Ұйымдастырушылық қабілеті әлсіз дамыған, математикалық қабілеті басым. Кеңсе ,есеп айрысуға байланысты мамандықтарды қалайды. | Айназ Айберген Нұрсана |
| 5 | Іскерлік тип- күш –жігері ұшқыр, ойлылықты, импульсты көрсетуге мүмкіндік беретін, мақсаттарды таңдап, шытырман оқиғаларды ұнтады. Лидерлік қабілеті басым. Қатал әрі іскер. Әртіс, журналист, телеоператор, директор, дипломат ызмет түрлерін қалайды. | Ажар Т.Әли Айбек |
| 6 | Әртістік тип – эмоцияға, қиялға, ішкі сезімге арқа сүйейді. Омір сүруге деген күрделі көзқарасқа ие. Шешім абылдауда тәуелсі. Бұл типтегі адамдар өзіндік «МЕНІН» дәлелдеуге деген өмірлік ой-ниет тән. Бұл типтегі адамдар :музыка ,сурет, әдеби шығармашылық қызмет түрлерін қалайды. | Бекікболсын Әсемай |
9 «Ә» сыныбы
Мақсаты: Оқушының кім екенін, қандай екенін, кім бола алатыны , кім болғысы келетіні, кім болуы керек екені және алға қойған мақсатының қалай іске асыру керек екені туралы мәлімет беру.
9- сыныпты бітіргенсоң 9 сыныпта қаламыз
11колледжге кетеміз
Оқушылардың ата-аналарыныңда пікірі
9 сыныпта қаламыз
11 колледжде оқуды ұсынуда
таңдаған мамандықтарының мазмұны, оқу және жұмыс шарттары туралы 14 оқушы қажеттінің бәрін білемін 6 оқушы аз ғана хабардармын
Оқушылардың таңдаған мамандығының адамға қояр талаптары туралы 14 оқушы қажеттінің бәрін білемін 3 оқушы аз ғана хабардармын 3 оқушы хабарым жоқ
Таңдаған мамандыа қажет болатын жеке қасиеттерін, қабілеттерін , икемдіктерінің дамуы –16 оқушы қосымша білім алу арқылы дамытамын 2 оқушы өз бетіммен білім ала отырып дамытамын.
Оқушылардың барлығы өзінің ой-ниетін іске асыра алатынына сенімді 17 оқушы ия жүзеге асыра аламын 2 оқушы оқуда қиындықтар бар (С.А,Т.Ә,)
Оқушылардың негізгі жоспарды іске асыра алмаған жағдайда қолданатын қосалқы жоспары 11 оқушыда ия деп жауап берген
Ұсыныс: Сынып жетекшілер , пән мұғалімдер және мектеп психологтар анықталған 2 оқушыға таңдаған мамандықтарының мазмұны, оқу шарттары туралы көмек беру.
11- сыныптан алынған тұлғалық ерекшелікті анықтау сауалнамасы алынды.
Мақсаты: Оқушының ақпаратты қабылдау және игеру процесіндегі жеке
тұлғалық ерекшелігін анықтау. Визуал – ақпаратты көру арқылы
қабылдайтын адамдар. Аудиал – ақпаратты есту арқылы жете
қабылдайтын адамдар. Кинестетик – ақпаратты сезім, иісі ұстап,
сенсорика арқылы қозғалыспен қабылдайтын адамдар. Дискрет
(дегитал) бұл адамдар ақпаратты сандар мен символмен логикалық ойлаумен
қабылдауымен ерекшеленеді.
Нұсқау: 6 сұрақтан тұратын сауалнама таратылды.
Нәтижесінде:
| 1 | А.А | кинестетик |
| 2 | А.М | аудиал |
| 3 | Б.К | кинестетик |
| 4 | М.А | визуал |
| 5 | Н.Б | дегитал |
| 6 | Б.А | кинестетик |
Қорытынды: оқушылардың тұлғалық ерекшеліктерін анықтау сауалнамасы бойынша аудиал, визуал, кинестетик, дегитал типінің өкілдерімен ҰБТ-ға нәтижелі дайындау мақсатында пән мұғалімдеріне бағыт-бағдар мен кеңестер берілді.
5,6,7,8 сыныптар арасында Ғаламторға және компьютерлік ойындарға тәуелділікті анықтауға сауалнама алынды.
Мақсаты: Ғаламторға және компьютерлік ойындарға тәуелділікті анықтау
Жалпы оқушы саны : 35 оқушы
Қатысқан оқушылар саны : 33
Қортынды: жалпы сыныптар бойынша интернетте тәуелділітің жоғары деңгейі анықталған жоқ. 70% оқушылар қажет кезінде ғаламторды пайдаланатындары анықталды.
Ұсыныс ата-аналарға : үй жағдайында өз балаларының ғаламтор ойындарына деген тәуелділіктерін қадағалап, бақылауға алу.
Компьютерлік ойындарға тәуелділікті анықтау сауалнамасының диаграммасы
9-11 сынып оқушылары арасында алынған суицидке бағыттылықты анықтау тесті алынды. СБА тесті
Тест мақсаты: шынайылық, невротизациялық және күйзелістік жағдайларды анықтауға,сондай - ақ тез тіл табысқыштық деңгейін анықтауға арналған.
Тест нұсқауы: Сауалнамадағы шкалдардың жалпы саны – 4
Сауалнама ұйғарымдарының саны – 74
Қорытынды: Шынайылықта жоғары деңгей көрсеткен балалармен шыншылдық тақырыпта жекелей әңгімелер мен кеңестер ұйымдастыру.
Күйзеліс шкаласы бойынша әлеумметік жағынан қолдауды қажет ететін оқушылармен барлық проблеммалардың шешімін табуға болатындығы жайлы жекелей әңгімелесу.
Невротизация шкаласы бойынша жеке физиологиялық дамуындағы өз денсаулығы-на шағымдану, өз-өзіне көңілі толмайтын, сезімталдықтары мен енжар күйде өздерін көп сезінетін оқушылардың өзіндік бағаларын көтеру.
Тіл табыса алушылық шкаласы бойынша ашық, өмірге жағымды көзқараста барлық проблеммаларды шешуге болатынына сенімді, өмірге жағымды көз қараста, қоғамда өзін еркін ұстай алатын тип.
Құқық бұзушылық пен суицидтік әрекеттерге бейім балаларды анықтау мақсатында диагностика жүргізілді.
Жұмыстың аты : Пип Уилсон. «Ағаштағы адам»
Бақылау мақсаты: оқушылардың эмоционалдық жай күйін, қоғамдағы орнын анықтау.
Қолданылған әдіс : графикалық тест
Қатысушылар : 1-11сынып
Нұсқау : Ағаштағы адамдардың көңіл-күйі әр түрлі және әрқайсының өзіне тән орыны бар. Сол бойынша өзіне тән жақын адамдарды таңдау, ішкі мен бейнесіндегі адамды белгілеу.
Нәтижесінде:
11-сынып оқушылары
| № | Аты-жөні | Таңдау нөмірі | Анықтамасы |
| 1 | А.А | 10 | Өмірдің әр сәтін бағалайтын,жан тыныштығын қалайтын адамдар |
| 2 | А.М | 15 | Өмірдің әр сәтін бағалап, жан тыныштығын қалайтын адамдар |
| 3 | Б.К | 2 | Қандай жағдай болмасын достарынан қол ұшын аямайтын ақкөңіл адамдар |
| 4 | М.А | 10 | Өмірдің әр сәтін бағалайтын,жан тыныштығын қалайтын адамдар |
| 5 | Н.Б | 20 | Айналасындағыларды өзіне бағындырып, мүмкіндіктерін асыра сілтейтін адам |
| 6 | Б.А | 10 | Өмірдің әр сәтін бағалайтын,жан тыныштығын қалайтын адамдар |
Суидалды әрекетке бейім балаларды анықтау мақсатында Пип Уилсон «Ағаш» проективті әдістемесі алынып, қорытындыланды. Нәтижесінде поцицияларды қауіп тудыратын негативті теріс ойлы балалар анықталған жоқ. Кедергілерді еңсеру, достықты қолдау, өмірдің әр сәтін бағалаушылар белсенді позитивті қарым-қатынастағы психологиялық климаттың бар екені анықталды.
Шынайылықта жоғары деңгей көрсеткен балалармен шыншылдық тақырыпта жекелей әңгімелер мен кеңестер ұйымдастыру.
Күйзеліс шкаласы бойынша әлеумметік жағынан қолдауды қажет ететін оқушылармен барлық проблеммалардың шешімін табуға болатындығы жайлы жекелей әңгімелесу.
Невротизация шкаласы бойынша жеке физиологиялық дамуындағы өз денсаулығы-на шағымдану, өз-өзіне көңілі толмайтын, сезімталдықтары мен енжар күйде өздерін көп сезінетін оқушылардың өзіндік бағаларын көтеру.
Тіл табыса алушылық шкаласы бойынша ашық, өмірге жағымды көзқараста барлық проблеммаларды шешуге болатынына сенімді, өмірге жағымды көз қараста, қоғамда өзін еркін ұстай алатын тип.
«Мен және менің өмірімнің құндылықтары»
10-11 сынып оқушыларымен өткізілген әдістеме анықтамасы
08-09 қыркүйек айында 10-11 сынып оқушыларымен «Мен және менің өмірімнің құндылықтары» әдістемесі өткізілді .
Мақсаты: Жоғары сынып оқушыларының өмір және өмір жайындағы құндылықтарын анықтау. Өмір құндылықтарының мәнін ашу арқылы өмірінің сипаты мен тірлігі туралы ұғымдарын кеңейту.Өмірден өзіндік орынын өмірлік бағдарын айқындай алуға баулу.
Қорытынды:Ағартушылық жұмысқа 10-11 сынып оқушыларымен өткізілді. Өткізілген жұмыс бойынша барлық оқушылар бойынан өмірге деген оң көзқарас, болашақтарына нақты мақсат, жоспарлар қойылған.Оқушылар өз мүмкіндіктерін қалай және қай жерде қолдана алатынын біледі.Өмірде , сыныпта өз орындарын нақты айқындаған, өз өздерін бағалау адекватты.
Суицидтік мінез-құлықтың алдын алу жұмыстары.
Кәмелетке толмағандар арасында суицидтің және аутодеструктивті мінез– құлықтың алдын алу педагог-психологтың жүргізілетін негізгі жұмысының бірі болып табылады.
Оқу жылы барысында жылдық жоспарға сәйкес суицидтің алдын алу, сондай - ақ қиын балаларды уақытылы анықтау және психологиялық-педагогикалық қолдау бойынша профилактикалық жұмыстар жүргізіледі.
Аутодеструктивті мінез-құлықтың алдын-алу мақсатындағы негізгі міндеттердің бірі педагогикалық процестің барлық қатысушылары үшін мектепте қолайлы психологиялық ахуал жасау.
Мектеп мұғалімдерін психологиялық қолдау бойынша өткізілген жұмыстар
19 қыркүйек мектепке жаңадан жұмысқа орналысқан және де істеп жатқанына 2-3 жыл болған жас мамандармен «Педагогикалық жұмысқа Сіз қалай келдіңіз?» сауалнамасы алынды. Сауалнама 9 сұрақтан, әр сұрақтың 4-5тен дайын жауаптарымен берілген. Қойылған сұрақтарға сол жауаптардың ішінен біреуін таңдау керек. Сұрақтар әсіресе педагогикалық қызметі, жұмыс сапасы және проблемалары туралы қойылған.
«Мен көбінесе қандаймын: бейбітшілік сүйгіш немесе агрессивті?», «Педагогикалық қабілетті зерттеу» сауалнама
Мақсаты: Педагогтардың бейбітшілік сүйгіш және агрессия, педагогикалық қабілет деңгейлерін зерттеу.
Сіздің алдыңызда күрделенген педагогикалық жағдайлар қатары берілген. Әр берілген жағдайды оқи отырып, өз педагогикалық пайымдауыңыз бойынша көрсетілген нұсқаудың біреуін таңдайсыз. Егер берілген нұсқаулардың ешқайсысына көңіліңіз толмаса, онда жетінші нұсқаға өзіңіз дұрыс деген ойыңызды жазыңыз.
«Педагогикалық қабілетті зерттеу» сауалнамасы
2.«Мен көбінесе қандаймын: бейбітшілік сүйгіш немесе агрессивті?» сауалнамасы
Мектеп ата- аналарын психологиялық қолдау бойынша өткізілген жұмыстар
«Мектеп және мектептен тыс ортада психологиялық және физиологиялық зорлық-зомбылық» дөңгелек стол
Мақсаты: жасөспірімдер арасындағы психологиялық және физиологиялық зорлық-зомбылықтың алдын алу, болдырмаудың жолдары туралы түсінік жұмыстарын жүргізу.
Жоғарғы сынып ата-аналары арасында ата-аналар жиналысында сынып жетекшісімен бірлесе отырып, мектептегі қатыгездікпен зорлық-зомбылық себептері, алдын алу бойынша психологиялық әрекеттер, тәсілдер туралы кеңінен айтылды. Зорлық-зомбылық құрбаны болатын балаларға тән белгілер, физикалық және психологиялық күш көрсетудің түрлері және формалары туралы түсініктер берілді.
Сынып жетекшісі келген ата-аналарды топқа бөліп, реттегі істермен таныстырғаннан кейін, мектеп психологы бейімделу кезеңінде жүргізілген жұмыстар, олардың нәтижелерімен таныстырды. Әр балаға жеке тоқталып, жұмыстары бойынша мінездеме беріп шықты. Оқу бағдарламасын меңгеруде қиналып жатқан білім алушының ата-анасымен жеке сұхбат жүргізді. Балаға қалай қолдау көрсетіп, көмек беру керектігі туралы кеңестер берілді.
- «Өзіме, көршіме» жаттығуы. Баласы жайында жазылған қызықты сұрақтарды алақанында ұстап тұрып, айналдырып отырып, тоқта дегенде тоқтап, сұрақтарға жауап береді.
- «Сары лента» жаттығуы. Ата-аналар сары лентаны ұстап, шеңбер болып тұрады да, бір дегенде лентаны жоғары тастап, шапалақтайды, екі дегенде айналып, шапалақтап, лентаны ұстайды, үш дегенде екі рет айналып, екі рет шапалақтап лентаны қайта ұстайды.
- 1 класс оқушыларыныңың даму деңгейі туралы сынып жетекшілер тарапынан, психологиялық қызмет тарапынан жұмыстар жүргізіліп, сынып жетекшілерге, жеке ата-аналарға ұсыныстар берілді.
- Мектеп бойынша ОПМПК шешімімен «Үйден оқытылатын» оқушылар есепке алынып, оқушылармен жыл бойы түзету-дамыту жұмыстары жүргізілді.
- 5-класс оқушылары мектеп жағдайына жақсы бейімделіп, жеке тұлғалық, интеллектуалдық даму деңгейлері бойынша жақсы нәтиже көрсетіп отыр. Бейімделу кезеңінің әлі де бейімделу үстіндегі оқушыларға жүргізілген әрбір әдістемені талдап, анықталған нәтиже бойынша ұсыныс беріліп, ұсыныстар бойынша жүйелі жұмыстар жүргізілді. Осы жүргізілген психологиялық зерттеу нәтижесімен класс жетекшілер мен ата-аналарға таныстырылып, ұсыныстар берілді.
- Мектеп бойынша есепте тұрған, тәуекел топ оқушыларымен жыл бойына түзету-дамыту жұмыстары жүргізілді.
- 9-11 класс оқушыларымен кәсіптік бағыт-бағдар бойынша психологиялық тренингтер, сауалнамалар, тест жұмыстары алынып нәтижелері шығарылды.
- Қорыта келе, жүргізілген психолог жұмысы І- жартыжылдық бойынша жоспарға сай жүзеге асып келді. Жүргізілген жұмыстар уақытында қорытындыланып, таныстырылып отырылды.
- SWOT - талдау
| S Күшті жақтары -Мектептегі психологиялық қызметтің жұмыс жоспарын мерзімге сай орындауы. -Алдын алу , ағартушылық , кеңес беру , диагностикалық , түзету дамыту жұмыстарын жүргізуде тәжірбие алмасуы. -Бейімделу кезеңдерінен дағдарыссыз оқушылардың шығуы. | W Әлсіз жақтары -Мұғалім оқушы,оқушы оқушы арасында дау дамайлы жағдайлардың туындауы -Ата аналардың бала тәрбиесіне деген жауапкершілігінің төмендеуі |
| O Мүмкіндіктер -Мектеп педагог психологтарының өз білімдерін жетілдіріп,кәсіби шеберлігін арттыру. -Оқушылардың психоэмоциональды жай күйін реттеуге арналған түзету дамыту бағдарламаларын құру. | T Қауіптер -Оқушылардың ата аналардың бақылауынсыз әлеуметтік желілерге тіркеліп , қауыпты қоғамдастықтарға тіркелу. -ҰБТ тапсыру кезінде оқушылардың қобалжу, мазасыздану күйіне түсу. |
| Қызмет бағыттары | Оқушылар | Педагогтар | Ата-аналар | Әкімшілік | ||||
| жеке | топтық | жеке | топтық | жеке | топтық | жеке | топтық | |
| Алдын алу | 53 | 17 | 3 | 11 | 13 | 8 | 2 | 8 |
| Ағарту | 9 | 5 | 8 | 10 | 9 | 4 | 3 | 3 |
| Диагностика | 51 | 19 | 2 | 5 | 2 | 4 | 2 | 1 |
| Кеңес беру | 68 | 78 | 9 | 14 | 23 | 8 | 5 | 1 |
| Түзету-дамыту оқыту | 84 | 66 | 7 | 1 | 2 | 3 | 1 | 1 |
| Сараптама қызметі | 28 | 13 | 3 | 5 | 12 | 4 | 2 | 1 |
| Барлық сағат саны: | 293 | 198 | 32 | 46 | 59 | 31 | 15 | 16 |
| Барлық өтініш білдіргендер | Оқу мәселелері | Отбасы мәселелері | Құрдастарымен қарым-қатынас мәселелері | Мінез-құлық мәселелері | Криминализациялануы. Зиянды әдеттер. Отбасынан, мектептен кету | басқа |
| оқушылар | 22 | 2 | 13 | 1 | 0 | |
| ұлдар | 16 | 1 | 2 | 0 | 0 | |
| қыздар | 6 | 1 | 11 | 1 | 0 | 0 |
| педагогтар | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Ата-аналар | 7 | 2 | 0 | 0 | 0 | |
| әкімшілік | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Барлығы: | 32 | 5 | 13 | 1 | 0 | 0 |